De zomer is een echte heerlijke tijd met warme en lange avonden, open ramen en ook frisse lucht in huis. Toch komen er met dit warme weer ook de wat nare gasten naar jouw huis toe, dit in de zin van irritant zoemende muggen. We kennen het allemaal wel, je probeert te slapen en dan ineens is dat hoge zoemen daar bij jou oor, je krijgt jeukende bultjes op jouw armen en benen. Daarnaast ben je ook op zoek naar diezelfde mug met een gigantische moordintentie.
Het is dan ook absoluut geen wonder dat steeds meer mensen op zoek gaan naar de natuurlijke oplossingen om van muggen af te kunnen komen. Zo komt dan ook de vleesetende plant in beeld. Hoe handig zou het namelijk zijn als jij een plant in jouw woonkamer of op jouw nachtkastje neerzet die de muggen ook gewoon voor jou vangt?
Is het dan ook echt realistisch? Bestaat de perfecte vleesetende plant die muggen kan vangen? Kun je deze dan ook gewoon als een kamerplant houden? We gaan in deze blog eens kijken naar het antwoord. Is het namelijk feit of fabel?
Wat zijn vleesetende planten precies?
Voordat we echt gaan duiken in de wereld van de muggenverdelgers, wil je natuurlijk eerst weten wat je in huis haalt. Daarom geven we je graag een beetje uitleg. Vleesetende planten, die ook wel carnivoren planten genoemd worden, zijn planten die insecten en ook kleine diertjes zoals kikkers en muizen kunnen eten. Deze laatste twee zijn natuurlijk alleen maar in de meest uitzonderlijke gevallen. Ze zijn absoluut niet bloeddorstig, maar doen dit slechts uit pure noodzaak. Veel van deze planten groeien namelijk op plekken waar de bodem voedingsarm is, denk hierbij aan: veenmoerassen of rotsachtige gebieden. Doordat ze insecten vangen, kunnen ze toch aan stikstof en andere belangrijke voedingsstoffen komen.
De vangmechanismen zijn ontzettend fascinerend: kleefvallen, valbekers, klemvallen, zuigvallen, elke soort heeft zo zijn eigen manier van jagen. Maar zijn ze ook geschikt om muggen te vangen? Laten we dat eens bekijken.
Muggen zijn een bijzonder lastige prooi
Muggen zijn ontzettend behendige vliegers. Ze zijn super snel, licht, klein en vooral actief in de schemering en 's nachts. Dit maakt deze insecten absoluut niet tot de meest makkelijke prooien voor planten die weer afhankelijk zijn van passieve vallen. De vleesetende planten hebben absoluut geen bewegende onderdelen welke actief achter muggen aangaan, nee ze wachten langzaam en geduldig totdat het insect op de juiste plek landt. Dit is dan ook het moment dat ze besluiten om toe te slaan. Dat werkt uitstekend bij langzame of nieuwsgierige beestjes zoals vliegen, mieren, fruitvliegjes of kevers. Maar muggen? Die zijn vaak net een stapje te slim of te snel.
Toch zijn er planten die wel degelijk kans maken. Laten we daar samen eens naar gaan kijken:
De top 5 vleesetende planten die mogelijk helpen tegen muggen
- Drosera (Zonnedauw)
De Zonnedauw is misschien wel de meest veelbelovende vleesetende plant, wanneer het aankomt op het vangen van kleine en vliegende insecten. Dit is een plant met hele lange en slanke bladeren, welke bedekt zijn met kleverige tentakels, welke kleine druppeltjes afscheiden. Deze druppeltjes lijken op de dauw en glinsteren ook prachtig in het zonlicht. Vanuit het oogpunt van het insect ziet het er uit als een lekkere zoete maaltijd. Zodra deze landt op de druppel zal het insect blijven plakken. Op dit moment zal de plant zijn blad waarin het insect verstrikt zit langzaam oprollen en daarmee het insect ook volledig vangen.
Muggen-potentie:
De Drosera’s zijn gewoon perfect bij uitstek als het aankomt op het vangen van de kleine insecten, dit inclusief fruitvliegjes en ook steekmuggen. Vooral als deze op het blad gaan zitten om even te rusten. Ze vangen ze dus absoluut niet uit de lucht, maar maken gemakkelijk een kans wanneer een insect besluit om even een pitstop te maken. Dit kan vooral in de avond gebeuren, dit als de mug zich echt even ergens neerzet.
Voordelen:
- Compact en geschikt voor in huis
- Effectief tegen kleine insecten
- Veel variatie in kleur en vorm
Nadelen:
- Heeft veel licht nodig
- Vereist hoge luchtvochtigheid voor optimaal resultaat
- Muggen worden niet actief aangetrokken
Conclusie: redelijke kandidaat, mits goed verzorgd.
- Dionaea muscipula (Venus vliegenval)
De meest bekende vleesetende plant is zonder twijfel de Venus vliegenval. Deze plant heeft een soort van mondje, twee lobben die razendsnel dichtklappen als de triggerhaartjes twee maal binnen twintig seconden geraakt worden. Het ziet er ontzettend indrukwekkend uit en is ook bijzonder effectief bij de wat grotere prooien zoals vliegen en spinnen.
Muggen-potentie:
Helaas: muggen zijn vaak veel te licht en klein om de haren binnen de val betrouwbaar te activeren. Ook blijven ze zelden lang genoeg op één plek zitten om de val uit te lokken. Toch kan een mug die net lang genoeg op de juiste plek blijft, toch gevangen worden. Het komt alleen echt niet vaak voor.
Voordelen:
- Zeer decoratief en opvallend
- Educatief en fascinerend om te zien
- Kan grotere insecten aan
Nadelen:
- Niet specifiek gericht op muggen
- Vereist een rustperiode in de winter
- Moeilijker binnenshuis te houden zonder veel licht
Conclusie: indrukwekkend, maar geen muggenvanger.
- Pinguicula (Vetblad)
Het is een hele subtiele plant en ziet eruit als een gewone vetplant. De bladeren hiervan zijn echter bedekt met een dun laagje slijm, dit fungeert als een kleefval voor de kleinere insecten. Veel mensen merken pas dat hun Pinguicula vleesetend is als ze zien dat er vliegjes op vastgeplakt zitten.
Muggen-potentie:
Wanneer een mug ergens gaat rusten, mag je deze plant ook echt zien als een grote kanshebber. Vooral bij de kleinere muggen en rouwvliegjes welke lijken op de muggen, maar op hun beurt geen bloed zuigen. Hier doet de Pinguicula het hartstikke goed. Dit ook in de ruimtes waar ontzettend veel vocht aanwezig is. Denk hierbij aan badkamers of keukens, hier blijkt de plant toch insecten te vangen welke daar neerstrijken.
Voordelen:
- Zeer makkelijk in onderhoud
- Compact, groeit goed op vensterbanken
- Regelmatige bloei
Nadelen:
- Vangt vooral stilzittende insecten
- Beperkte effectiviteit bij actieve muggen
Conclusie: prima plant voor algemene insectenbestrijding, muggen worden soms meegepakt.
- Nepenthes (Tropische bekerplant)
Deze prachtige en tropische schoonheden zijn te herkennen aan de prachtige hangende bekers welke gevuld zijn met vloeistof. Insecten die aangetrokken worden door de zoete vloeistof glijden zo de bekers in middels de aanwezige groeven. Wanneer ze in de bekers gevallen zijn verdrinken ze. De Nepenthes zijn de vele grotere en ook luxere vleeseters onder de planten. Vaak zijn ze zelfs in staat om kikkers en muizen te vangen in het wild. Dit gebeurt niet heel vaak, maar het kan zeker wel voorkomen.
Muggen-potentie:
De Nepenthes zijn in theorie zeker muggen vangen, dit door de geurstoffen die ze aanmaken. Deze zullen de muggen gegarandeerd aantrekken, echter moet de mug ook nog eens in de beker vliegen wat natuurlijk niet standaard gebeurt.
Voordelen:
- Grote vangcapaciteit
- Visueel aantrekkelijk
- Kan geurstoffen aanmaken die insecten aantrekken
Nadelen:
- Moeilijker te verzorgen (vocht, temperatuur)
- Grote plant, moet binnen verzorgd worden en vooral in ons klimaat
- Niet specifiek op muggen gericht
Conclusie: esthetisch prachtig en effectief bij voldoende prooien, maar beperkt effect op muggen in huis.
- Utricularia (Blaasjeskruid)
De ietwat minder bekende vleeseter vang de prooien met de blaasjes die zich onder water bevinden of in de vochtige grond. Deze blaadjes hebben onderdruk, hier worden de prooidieren naar binnen gezogen. Er zijn overigens ook Utricularia soorten welke leven in een aquariumachtige omstandigheid.
Muggen-potentie:
Wat we weten is dat de Utricularia’s kunnen overleven door de larven van de muggen te vangen in het water, dit in een vijver of een nat terrarium. Mocht je last hebben van muggen die zich dus in stilstaand water voortplanten dan kan deze plant in een vroegtijdig stadium al aanzienlijk helpen.
Voordelen:
- Vangt effectief muggenlarven
- Interessant voor terrariumliefhebbers
- Mooie bloemen
Nadelen:
- Niet effectief tegen volwassen muggen
- Vereist specifieke omstandigheden
Conclusie: het is een perfecte ondersteuning bij een vijver of waterschotel, maar geen oplossing voor muggen in de lucht.
Lokken vleesetende planten muggen actief aan?
De echte belangrijke vraag in deze gehele discussie is: worden de muggen überhaupt wel aangetrokken door vleesetende planten? Het snelle antwoord hier is nee. Vrijwel nooit. Veel planten zijn er om insecten te lokken met geurstoffen of visuele pracht. Denk hierbij aan glanzende druppels of de geur van nectar. Dit is niet iets dat een mug nodig heeft, deze wil voornamelijk op zoek naar bloed en suiker. Deze worden aangetrokken door de lichaamswarmte, adem en ook zweetgeur. Dit zijn factoren die een vleesetende plant niet kan namaken.
Er zijn wel uitzonderingen: sommige Nepenthes-soorten produceren geurstoffen die wél insecten lokken, inclusief muggen. Maar dat is eerder een fijne bijkomstigheid dan een garantie.
Wat kun je realistisch verwachten?
We zetten het allemaal even op een rijtje voor je:
- Ja, sommige vleesetende planten vangen muggen, dit is echter vaak eerder per ongeluk dan dat het gericht gebeurt.
- Nee, je zult er niet volledig van je muggenprobleem afkomen. Muggen zijn nou eenmaal super vervelende dieren en we zien ook hier dat ze zich niet zomaar laten vangen.
- Ja, ze kunnen helpen bij het verminderen van kleine insecten in huis.
- Nee, ze zijn geen vervanging voor horren, klamboes of anti-muggenmiddelen.
Je moet een vleesetende plant in dit geval zien als iets ondersteunend, ze vangen gewoon wat ze kunnen en geven jouw huis daarnaast ook stijl en doen dit alles op een hele duurzame en stille manier. Mocht je nou een kamer vol hebben voor wat betreft muggen, dan zou zelfs de meest hongerige vleesetende plant dit niet alleen aankunnen.
Vleesetende plant als natuurlijke bondgenoot
Dit gezegd hebbende, vleesetende planten zijn echt wel een natuurlijke en ook boeiende manier om insecten in huis terug te dringen. Dit vooral als je last hebt van rouwvliegen bij planten, fruitvliegjes in de keuken of zelfs spinnen en kleine kevertjes. Deze planten doen echt ontzettend hun best en zullen je echt helpen. Misschien pakt deze plant tussendoor ook wel een mugje weg, dit is dan uiteraard mooi meegenomen. Dat gezegd hebbende: vleesetende planten zijn wel degelijk een natuurlijke én boeiende manier om insecten in huis terug te dringen. Vooral als je last hebt van rouwvliegjes (bij planten), fruitvliegjes (in de keuken), of spinnen en kleine kevertjes, doen ze uitstekend hun werk. En wie weet pakt er af en toe ook een mugje tussen. Dat is mooi meegenomen.
Wat als je écht van de muggen af wilt?
Wil je vleesetende planten inzetten in de strijd tegen muggen, combineer ze dan met andere natuurlijke maatregelen:
- Gebruik horren op ramen en deuren.
- Verwijder stilstaand water in huis of in de tuin (emmers, schotels, regentonnen).
- Zet Utricularia in waterpartijen om larven aan te pakken.
- Plant citronella, lavendel of munt, geuren waar muggen een hekel aan hebben.
- Plaats een ventilator in de kamer, muggen houden niet van luchtstromen.
- Gebruik geen parfum of zoete crèmes, dat trekt muggen juist aan.
Zo creëer je een omgeving waarin muggen zich niet op hun gemak voelen en geef je jouw vleesetende planten de kans om te schitteren als stille helpers.
Conclusie
Wij van Vleesetendeplant.nl weten dat de perfecte vleesetende plant puur voor de muggen niet geheel bestaat, er zijn natuurlijk wel vleesetende planten die een mug mee kunnen pakken, dit zoals we beschreven hebben in onze andere blog: Vleesetende plant die muggen vangt
Hier hebben we het voornamelijk over de Zonnedauw, maar ook de Pinguicula en andere planten zoals de Utricularia kunnen je echt vooruit helpen. Maar een plant welke systematisch alle muggen uit jouw slaapkamer vangt, bestaat helaas nog niet Het betekent ook niet dat het hele idee een fabel is. Sterker nog als jij een fan bent van planten, duurzaamheid en ook natuurlijke oplossingen dan is een vleesetende plant absoluut een prachtige toevoeging aan jouw interieur. Ze helpen immers niet alleen met het vangen van insecten, ze zijn daarnaast ook nog eens esthetisch, bijzonder en als je het aan ons vraagt een prachtig gespreksonderwerp.
Dus ja: je kunt vleesetende planten inzetten als bondgenoot tegen muggen. Zolang je ze niet ziet als wondermiddel, maar als onderdeel van een slimme, natuurlijke aanpak.