Vleesetende planten, zijn al ontzettend lang een ontzettend groot onderwerp van fascinatie en nieuwsgierigheid. Deze planten hebben doormiddel van evolutie een mogelijkheid ontwikkeld om insecten en soms zelfs de kleinste zoogdieren te vangen en verteren.
Dit ontwikkelde vermogen stelt een vleesetende plant in staat om in een voedingsarme omgeving te overleven. Dit zijn gebieden waar menig ander plant niet zou kunnen overleven. In onze blog gaan wij dieper in op hoe een vleesetende plant hun prooi verteerd en vangt.
Hoe jaagt een vleesetende plant
Vleesetende planten komen in veel verschillende vormen en soorten, dit allemaal met hun eigen unieke vallen. Om het rijk van de vleesetende plant beter in kaart te brengen zijn ze ondergebracht in verschillende categorieën op basis van hun vallen. Laten we daar eens dieper op in gaan.
Kleefvallen
Soorten zoals bijvoorbeeld de Zonnedauw, ook wel Drosera genoemd gebruiken vallen die bedekt zijn met een kleverige stof. Deze stof zit op de bladeren van de plant en wordt gebruikt om insecten te lokken en vast te houden. De druppels die zich op de bladeren bevinden, iets wat zich kenmerkt aan natuurlijk de Zonnedauw, lokken de insecten naar de plant. Wanneer het insect de vloeistof aanraakt komt het vast te zitten. Iets wat kenmerkend is aan Drosera is dat hun bladeren om het insect sluiten en daarmee de prooi volledig inkapselen.
Klapvallen
Misschien wel de meest bekende vleesetende plant is de Venusvliegenvanger ook wel bekend als de Dionaea muscipula. Deze vleesetende plant maakt bijvoorbeeld gebruik van dit type val. De Venusvliegenvanger is beroemd om zijn super snelle klapvallen. De Venusvliegenvanger lokt het insect tussen de twee lobben met een zoete nectar. Wanneer het insect tussen de lobben komt is er initieel nog niets aan de hand. Maar wanneer het insect de trigger haren binnenin de val twee maal binnen 20 seconden aanraken klapt de val resoluut dicht.
De zuigval
Een vleesetende plant zoals bijvoorbeeld de waterbeker (Utricularia) leeft in een waterrijke omgeving. Deze planten gebruiken kleine blaasjes welke onderwater een vacuüm kunnen creëren. Hoe worden insecten hier gevangen? Wanneer de triggerhaartjes van de plant worden geraakt door een insect opent de val zich razendsnel waardoor de val als het ware een vacuum creëert. De val zuigt het water en de prooi naar binnen en sluit zich weer.
De bekerval
Een vleesetende plant zoals bijvoorbeeld de Nepenthes maakt gebruik van een bekerval. Deze bekervallen zijn gevuld met een spijsverteringsvloeistof die insecten als het ware oplost. Maar hoe komen de insecten in deze vallen terecht? De bekerplant lokt het insect naar de rand van de val, deze is bedekt met een bepaalde nectar welke een insect kan desoriënteren. De rand van de bekerval zijn voorzien van gladde groeven, wanneer een insect dus met de poten op deze groeven komt valt het insect naar beneden in de beker. De haren in de beker voorkomen dat het insect weer naar boven kan vliegen.
Het verteringsproces
Elke vleesetende plant begint na het vangen van zijn prooi aan het verteringsproces. Een vleesetende plant scheidt spijsverteringsenzymen uit, zoals proteasen en chitinasen, welke helpen met het afbreken van de zachte delen van het insect. Dit proces kan gemakkelijk enkele dagen tot weken duren, dit is afhankelijk van de grootte van de prooi en de plantensoort. De plant neemt vervolgens de vrijgekomen voedingsstoffen op, denk hierbij aan stikstof, fosfor en kalium. Deze stoffen zijn weer ontzettend belangrijk voor de groei van de plant.
De ecologische rol van de vleesetende plant
Vleesetende planten spelen een cruciale rol in hun ecosystemen. Ze beheersen namelijk de insectenpopulaties en zijn op hun beurt weer een voedingsbron voor sommige insecten en dieren, welke zich weer op hun beurt hebben aangepast aan het overleven tussen deze planten.
Helaas zien we dat veel soorten vleesetende planten onder druk staan door habitatverlies, vervuiling, en een te grote groep verzamelaars. Het is daarom belangrijk de habitats en de vleesetende planten op hun natuurlijke territoria te beschermen zodat we ze nog ontzettend lang kunnen behouden. Daarom zijn vleesetende planten kweken uit zaden een uitgelezen oplossing om de wilde populaties te ondersteunen.
Conclusie
Wij van Vleesetendeplant.nl snappen als geen ander dat vleesetende planten een boeiend inzicht geven in de oneindige evolutie van de planten wereld. Het vermogen van deze planten om te jagen in voedingsarme omgevingen en daarnaast deze prooien te verteren toont ons een ongelofelijk aanpassingsvermogen van de planten wereld.